برخلاف همه مقاله هایی که تا حالا خوندی میخوام خودمونی بهت بگم توربو شارژ اصلا چی هست خودش چه معنی ای میده و کارش داخل خودرو چیه در مقاله های بعدی به ایرادات شایع توربوشارژ می پردازیم.
آقا کلمه Turbo charge از دوتا کلمه تشکیل شده turbo به معنی قدرت و Charge به معنی اضافه کردن و یا نیرودادن است. کاملا تابلو هست که این کلمه را نباید دونه دونه ترجمه کرد چون معنیش همچین دلچسب نمیشه (البته ی عده خوش ذوق اومدن و ترجمش کردند پرخوران) خلاصه در زبان تخصصی یک اسمی روی یک سیستم و ابداع خودشون گذاشتند و ما بهتره ترجمه شون نکنیم فقط مفهومشون را بدونیم مثلا ترمودینامیک یک مبحثی است که بچه های سیالات و مکانیک خیلی باهاش سرو کار دارند که به بحث پویایی گرما و … می پردازه دیدی ترجمش زیاد دلچسب نیست پس بهتره همون ترمودینامیک بگیم و مفهوم کار رو بچسبیم.
حالا این خارجی های تنبل که اینقدر تند حرف میزنند همش میان کامل بگن توربوشارژ؟ معلومه نه اونا فقط میگن توربو و منظورشون همون توربوشارژه. به مثال زیر دقت کنید:
With the Audi 1.8 turbo I got 23 miles per gallon in the city
میگه با آئودی توربوشارژ 1.8 لیتری در شهر مصرف سوختم 23 مایل برای هر گالن سوخت بود. (باهوش گرفتی واحد مصرف سوخت رو مثل ما نمیگن صدی چندتا میسوزنه!)
خوب حالا که فهمیدی خود توربوشارژ یعنی چی بریم سراغ مبحث شیرین تخصصی توربوشارژ
دلم واستون بگه که موتورهای احتراق داخلی (Internal Combustion Engine) که خیلی ساله دارید می بینید اکثرا تنفس طبیعی هستند یعنی هیچی اضافی ندارند و مکش هوا توسط پیستون های بدبخت انجام میشه و کلی روشون فشاره. حالا این وسط ی مهندس بیکار سرو کلش پیداش و ی سیستمی ساخت (توربوشارژ) که زور زورکی هوا و سوخت را داخل دهن سیلندر فرو میکنه عین این مادرها که غذا رو زورکی تو حلقوم بچه میکنند. خلاصه حجم هوای بیشتر، سوخت بیشتر در نتیجه قدرت بیشتر.
اوه این وسط قدرت زیاد شد حالا چکار کنیم؟ اگر تو عمرت یکبار دقت کرده باشی ساختمان سازی هم که میکنند هرچی طبقه ها بالاتر میره و ساختمان بزرگتر و گنده تر میشه باید ی سری فاکتورهایی را در نظر بگیرند اگر نه ساختمون میاد پایین و مهندسانشو میسابونند به الک. اینا را گفتم که بگم قدرت بیشتر احتراق بیشتر دمای بیشتر دور موتور بیشتر (احتمال یاتاقان زدن بیشتر.. اگه نمیدونی یاتاقان چیه طوری نیست خیلی های دیگه هم نمیدونن فعلا ادامه مقاله را بخون) پس باید ی سری تغییرات داخل موتور انجام بشه خصوصا سیستم خنک کاری.
بگذریم… حالا میخوام بهت بگم اصلا چطوری کار میکنه. ببین توربو هیچ کار خاصی نمیکنه که جز اینکه فوت میکنه داخل سیلندر دقت کن توربو فقط هوا را میده داخل سیلندر پس کاری به سوخت نداره اونو دیگه ایسیو تنظیم میکنه و پاشش انژکتورها را تنظیم میکنه.
پس ما به یک دمنده نیازداریم. خوب چطوری نصبش کنیم زورشو از کجا بگیره؟ ی موتور الکتریکی براش بگذاریم؟؟!! شاید ایده خوبی باشه اما مهندسا اومدن و از گاز خروجی اگزوز قدرت این دمنده را گرفتند و بهش دادند ینی اومدن یه میله برداشتن ی سرشو گذاشتند جلوی گازهای خروجی اگزوز که پیستون فوت میکنه بیرون ی سر دیگشو گذاشتند جلو هوا که هوا را فوت کنه داخل سلیندر. ینی این دمنده ما ( که در متون تخصصی به اسم کمپرسور Compressorمیشناسند) بین هوای ورودی که از فیلترمیاد و منیفولد هوا قرار میگیره و سرعت هوا را بیشتر و در نتیجه حجم هوای ورودی را بیشتر میکنه. داخل شکل بیشتر توضیح میدم.
خوب حالا بذار از هوای ورودی شروع کنیم بریم تا مراحل را باهم یاد بگیریم. ببین هوا هوف هوف مکیده میشه با اون کمپرسور البته از فیلتر هوا باید رد بشه( این مهندس نماها که فیلتر هوا را برمیدارند عملا خرابی بیشتری برای شما درست میکنند پس اگه جایی رفتی برات توربو نصب کنند برو جایی که سرش به تنش بیارزه) بعدش هوای پر فشار تولید شده که دماشم رفته بالا (اینکه چرا اینجوری میشه مباحث ترمودینامیکی داره یعنی وقتی شما در حجم ثابت فشار را بالا می برید دما هم بالا میره) خلاصه ی جوری باید از شر این گرما راحت بشی وگر نه هرچی زور زدی تولید کردی راندمان موتورت میاد پایین. حالا چه خاکی به سر کنیم اومدیم ابروشو درست کنیم چشش کور شد! نترس بازم فکر کردند و دیدند ی رادیاتور اون وسط بین کمپرسور و منیفولد بگذارند تا هوا را خنک کنه. اسمشو گذاشتند اینترکولرInter cooler . این دااش ما هوارو تو دل و رودش میچرخونه و از بیرون به روده هاش هوای خنک میرسه پس هوای داخلش خنک تر شده میره به سمت منیفولد هوا تا اونجا با سوخت قاطی بشه بره داخل سیلندر.
سیستم توربوشارژ تصویر توربین
وقتی که رفت داخل سیلندر و سوخت ها سوختند گازهای خروجی از سیلندر میره داخل اون یکی پره توربوشارژ (که در زبان فنی بهش میگن Turbine همون توربین خودمون) و باعث میشه توربین بچرخه توربین هم که با ی میله ( که بهش میگن شفت Shaft ) وصل میشه به کمپرسور ما. نگران دودها نباش دودها توربین رو که چرخوندن از راشونو میکشن میرن از اگزوز بیرون.
خوب این وسط هزار و یک اتفاق دیگه می افته مثلا اول صبح که داری ماشینو روشن میکنی و گاز میدی یکم با تاخیر توربو تو مدار میاد و قدرتشو حس میکنی ( به بهش میگن Lag) این که شد قوز بالاقوز حالا چیکار کنیم؟
تو مقاله های بعدی بهتون میگم چکار کنید . فعلا اگر خوشت اومد برام کامنت بذار نظر بده تا منم حال کنم باهات و بیشتر بهت چیز یاد بدم.
دمتون گرم
ارادتمند شما داود حیدری
با تشکر از استاد بزرگوار جناب آقای حیدری عزیز ، واقعا به صورت حرفه ای و روان
توضیح داده شده،
خداقوت 🙏🏻🙏🏻🙏🏻
درود بر شما خوشحالم که خوشتون اومد
درود
ممنونم
جالب بود که به زبون خودمونی گفتی
ممنون از اطلاعاتت
ارادت دارم مقاله را برای بقیه هم ارسال کنید
منتظر نظرات خوب شما هستیم
عالی و بینظیر بود مهندس.
ارادت
با سلام،
جناب استاد حیدری بسیار ممنون از این مقاله فوقالعاده.
هم خیلی دقیق و واضح توضیح داده شده بود و لحن شیرین نوشتاریش هم خوندنشو خیلی جذابتر کرده.
با سلام،
خیلی ممنون جناب استاد حیدری بخاطر این مقاله فوقالعاده.
بسیار دقیق و گویا توضیح داده شده بود و لحن شیرین نوشتارش هم خوندنشو دلپذیرتر میکرد.
ارادت اسماعیل جان خوشحال شدم نظر شما را جلب کرد